Hãy tưởng tượng sếp vừa mới chỉ định một dự án lớn cho nhóm mới của bạn. Có một số người rất tài năng trong nhóm, nhưng bạn đã từng làm việc với họ trong quá khứ, và đó không phải là một trải nghiệm dễ chịu …
Bạn cảm thấy cách tốt nhất để quản lý một nhóm toàn “chuyên gia” là đặt ra các mục tiêu và sau đó để họ chủ động triển khai công việc của mình. Bạn không muốn can thiệp vào những gì họ đang làm, vì vậy bạn hiếm khi có cuộc họp với các cá nhân hoặc với nhóm.
Vấn đề là nhóm đã không thích ứng với phương pháp này. Vậy bạn nên làm gì khác? Các cuộc họp hàng ngày có lãng phí thời gian của mọi người không? Và họ sẽ cảm thấy khó chịu nếu bạn tham gia nhiều hơn vào việc ra quyết định, hoặc hướng dẫn thêm họ về dự án?
Khi suy nghĩ về cách tốt nhất để dẫn dắt một nhóm, chúng ta phải xem xét một vài yếu tố khác nhau, và có thể dễ dàng chọn sai cách tiếp cận. Khi điều này xảy ra, tinh thần, hiệu quả và năng suất sẽ bị ảnh hưởng.
Thuyết Con đường-Mục tiêu giúp bạn xác định cách tiếp cận phương pháp lãnh đạo hiệu quả, dựa trên nhu cầu của mọi người và tình hình hiện tại của bạn. Bạn sẽ khám phá ra cách áp dụng nó vào tình huống của mình trong bài viết này.
Mục lục
Giới thiệu về Thuyết con đường-Mục tiêu
Nhà tâm lý học, Robert House, phát triển Thuyết Con đường – Mục tiêu vào năm 1971, và sau đó định nghĩa lại và cập nhật nó trong một bài báo năm 1996 trong The Leadership Quarterly, Thuyết này bao gồm một số yếu tố sau:
Trách nhiệm lãnh đạo
Theo đó, nếu bạn muốn nhân viên đạt được mục tiêu, bạn cần giúp đỡ, hỗ trợ và thúc đẩy họ. Bạn có thể làm điều này theo ba cách:
- Giúp họ xác định và đạt được mục tiêu.
- Làm rõ và giải quyết chướng ngại vật, từ đó cải thiện hiệu suất.
- Tặng phần thưởng thích hợp trong quá trình thực hiện.
Để làm điều này, bạn có thể sử dụng bốn loại lãnh đạo khác nhau:
- Lãnh đạo hỗ trợ – Bạn tập trung vào các mối quan hệ. Bạn thể hiện sự quan tâm tới nhu cầu của nhân viên, và xem xét những lợi ích tốt nhất của họ. Phong cách lãnh đạo này là tốt nhất khi nhiệm vụ lặp đi lặp lại hoặc căng thẳng.
- Lãnh đạo chỉ thị – Bạn truyền đạt các mục tiêu, kỳ vọng, và giao nhiệm vụ rõ ràng. Cách lãnh đạo này hoạt động tốt nhất khi các nhiệm vụ hoặc dự án không có liên kết với nhau hoặc khi các nhiệm vụ phức tạp và các thành viên nhóm không có kinh nghiệm.
- Lãnh đạo có sự tham gia – Với phương pháp này, bạn tham khảo ý kiến nhân viên và xem xét ý tưởng, chuyên môn trước khi đưa ra quyết định. Cách tiếp cận này hiệu quả nhất khi nhân viên có kinh nghiệm, nhiệm vụ phức tạp và đầy thách thức, và khi nhân viên muốn cung cấp cho bạn thông tin ban đầu họ có.
- Lãnh đạo định hướng thành tích – Theo cách này, bạn đặt mục tiêu đầy thách thức cho nhân viên. Bạn có niềm tin vào khả năng của nhân viên, vì vậy bạn mong đợi nhân viên hoạt động tốt và bạn duy trì tiêu chuẩn cao cho mọi người. Phong cách này hoạt động tốt nhất khi nhân viên của bạn không có động lực hoặc đang không bị thách thức trong công việc của họ.
Các yếu tố tình huống
Để lựa chọn được cách thức lãnh đạo phù hợp cần căn cứ vào các yếu tố tình huống cụ thể. Thuyết Con đường-Mục tiêu định nghĩa hai yếu tố tình huống riêng biệt: bản chất nhân viên và bản chất môi trường. Những yếu tố này ảnh hưởng trực tiếp đến phong cách lãnh đạo hiệu quả để sử dụng với nhân viên.
Cấp dưới – Hiểu nhu cầu của mọi người là chìa khóa để lựa chọn phương pháp phù hợp.
- Các thành viên trong nhóm của bạn phản ứng như thế nào về quyền lực trực tiếp? Họ phản ứng như thế nào khi bạn hướng dẫn họ cách làm một nhiệm vụ?
- Kinh nghiệm của nhân viên của bạn? Họ biết bao nhiêu về nhiệm vụ hoặc công việc được phân công?
- Động lực của họ như thế nào?
Đặc điểm của môi trường – Bạn cũng phải kiểm tra tình hình hiện tại.
- Nhiệm vụ hoặc dự án của bạn phức tạp hoặc lặp đi lặp lại như thế nào?
- Làm thế nào có cấu trúc hoặc không có cấu trúc là nhiệm vụ?
- Quyền lực của bạn mạnh như thế nào đối với nhóm?
- Mọi người làm việc với nhau tốt như thế nào?
Sử dụng Thuyết Con đường-Mục tiêu
Áp dụng Thuyết Con đường-Mục tiêu với nhân viên của bạn khá đơn giản. Bảng 1 bên dưới thể hiện cách lãnh đạo phù hợp với nhu cầu của các thành viên trong nhóm với môi trường, để bạn có thể chọn phong cách lãnh đạo tốt nhất cho từng tình huống.
Bảng 1: Thuyết Con đường-Mục tiêu – Các phong cách lãnh đạo / Các yếu tố tình huống
| Cấp dưới | Môi trường | Phong cách lãnh đạo được áp dụng |
| • Muốn lãnh đạo theo phong cách mệnh lệnh • Khả năng thấp • Cho rằng yếu tố bên ngoài là nhân tố chính tác động đến kết quả | • Nhiệm vụ phức tạp hoặc mơ hồ • Quyền lực chính thức mạnh mẽ • Có các nhóm làm việc tốt | Chỉ thị |
| • Không muốn lãnh đạo theo mệnh lệnh • Cho rằng bản thân tác động chính tới kết quả • Khả năng cao | • Nhiệm vụ đơn giản hoặc có cấu trúc • Quyền lực chính thức yếu • Nhóm làm việc không tốt | Hỗ trợ |
| • Muốn tham gia • Cho rằng bản thân tác động chính tới kết quả • Khả năng cao | • Nhiệm vụ phức tạp hoặc mơ hồ • Quyền lực chính thức có thể mạnh hoặc yếu • Nhóm có thể làm việc tốt hay không tốt | Tham gia |
| • Muốn lãnh đạo theo phong cách mệnh lệnh • Cho rằng yếu tố bên ngoài là nhân tố chính tác động đến kết quả • Khả năng cao | • Nhiệm vụ đơn giản hoặc có cấu trúc • Quyền lực chính thức mạnh mẽ • Nhóm có thể làm việc tốt hay không tốt | Định hướng thành tích |
Như có thể thấy trong bảng trên, bạn có thể xác định phong cách lãnh đạo tốt nhất dựa vào yếu tố nhu cầu, năng lực của cấp dưới và yếu tố môi trường. Trường hợp cấp dưới và môi trường nằm giữa bốn nhóm này, hãy chủ động phối hợp các phong cách lãnh đạo một cách phù hợp.
Ví dụ, hãy tưởng tượng bạn đang phụ trách một đội ngũ nhân lực mà bạn tập hợp để giúp một nhóm chủ chốt giảm thiểu số khối lượng công việc. Bởi vì nhóm mới này đến từ một bộ phận khác, nên họ không hiểu nhiều về quy trình và thực hành nhân sự, và họ không tự tin vào khả năng đạt được mục tiêu. Họ cần hướng dẫn rõ ràng. Tuy nhiên, mọi người trong nhóm đều có mối quan hệ tốt, nên họ có khả năng hỗ trợ lẫn nhau trong công việc. Sử dụng Thuyết Con đường-Mục tiêu, bạn xác định rằng hầu hết mọi người trong nhóm mới cần có một phong cách lãnh đạo chỉ đạo.
Hoặc, hãy tưởng tượng bạn là người quản lý CNTT. Bộ phận tiếp thị cần một chương trình đơn giản để giúp họ theo dõi các yêu cầu của khách hàng. Nhóm chuyên gia của bạn có nhiều khả năng hoàn thành dự án này, vì vậy họ cần phải đặt mục tiêu đầy thách thức. Ngoài ra, bạn tự tin về khả năng của họ, đồng thời cũng có thẩm quyền rõ ràng đối với họ. Vì vậy, phong cách lãnh đạo tốt nhất để sử dụng trong trường hợp này là phong cách định hướng thành tích.
Lưu ý 1: Hãy nhớ đối xử với mọi người trong nhóm với tư cách cá nhân – những người khác nhau có thể cần những kiểu lãnh đạo khác nhau. Hãy linh hoạt trong cách tiếp cận của bạn.
Lưu ý 2: Vấn đề chính với Thuyết Con-đường Mục tiêu là đánh giá các yếu tố tình huống. Nếu bạn không đánh giá chính xác, bạn có thể chọn phong cách lãnh đạo sai.
Những điểm chính
Thuyết Con đường-Mục tiêu giúp các nhà lãnh đạo xác định phong cách lãnh đạo phù hợp, tùy thuộc vào tình hình và những người họ đang dùng. Nó dựa trên bốn phong cách lãnh đạo: hỗ trợ, chỉ thị, tham gia và định hướng thành tích.
Hãy xem xét nhân viên và tình hình hiện tại của bạn, sau đó sử dụng mô hình để xác định phương pháp tốt nhất. Điều này sẽ giúp nhóm của bạn làm việc hiệu quả hơn và thúc đẩy hiệu suất chung của công ty.
