Con người cần gì?
Câu trả lời còn phụ thuộc vào từng hoàn cảnh.
Nếu bạn đang sống ở một vùng quê, thì câu trả lời là thực phẩm. Nhưng nếu bạn đang sống cuộc sống thoải mái với nhà lầu xe hơi nhưng lại bị cô lập khỏi bạn bè, người thân của mình, thì ưu tiên ở đây lại khác, đó là gần gũi với bạn bè và gia đình.
Vậy nên những gì chúng ta cần phụ thuộc vào hoàn cảnh. Đây là cơ sở cho Tháp nhu cầu của Maslow, một trong những thuyết động lực nổi tiếng nhất. Lập luận rằng có 05 mức độ cần thiết trong đó nhu cầu thấp hơn phải được thỏa mãn trước những cái cao hơn. Năm mức trong tháp nhu cầu của Maslow (bắt đầu với mức thấp nhất) là: Sinh lý, An toàn, Xã hội, Lòng tự trọng, và Thể hiện bản thân.
Tuy nhiên, thuyết của Maslow không phản ánh đầy đủ sự phức tạp thực sự của động lực con người. Theo Tháp nhu cầu, nhu cầu thực phẩm sẽ phải được đáp ứng trước nhu cầu cho các mối quan hệ xã hội. Trong thực tế, những nhu cầu này thường không độc lập như vậy: Bạn có thể thiếu thốn về tình cảm và thức ăn cùng một lúc. Tương tự, bạn có thể trải nghiệm một nhu cầu xã hội đồng thời tìm kiếm một công việc đầy thử thách để thể hiện bản thân.
Mục lục
Thuyết ERG của Alderfer
Nhà tâm lý học Clayton Alderfer phát triển một mô hình mới để giải thích tính chất đồng thời trong năm nhu cầu của Maslow. Nó được gọi là thuyết ERG, lần đầu tiên ông xuất bản nó trong một bài viết năm 1969 “An Empirical Test of a New Theory of Human Need.”
Trong lý thuyết của ông, Alderfer nén Tháp nhu cầu của Maslow từ 5 thành 3:
- Sự tồn tại
- Quan hệ
- Phát triển
(Do đó “ERG”, viết tắt cho Sự tồn tại “Existence”, Quan hệ “Relatedness” và Phát triển “Growth”.)
Ở cấp độ cơ bản nhất, con người có nhu cầu tồn tại: nhu cầu sinh lý và nhu cầu an toàn
Tiếp theo, chúng ta có nhu cầu gì về các mối liên hệ, tức là có nhu cầu xã hội của Maslow và phần bên ngoài của nhu cầu được tôn trọng – chúng ta cảm thấy tốt về bản thân dựa vào những gì người khác nghĩ về mình.
Cuối cùng, chúng ta đạt được mức độ nhu cầu Phát triển. Ở đây, chúng ta đang tìm kiếm sự phát triển cá nhân bằng cách làm công việc có là chất lượng cao, và có ý nghĩa. Điều này tương đương với một phần nội bộ của nhu cầu được tôn trọng của Maslow và nhu cầu tự khẳng định mình.
Tuy nhiên, lý thuyết của Alderfer đi xa hơn việc đơn giản hóa các nhu cầu và mở rộng nội dung của chúng.
Mặc dù tồn tại thường có một ưu tiên cao hơn so với mối quan hệ và nhu cầu phát triển, nhưng ưu tiên có thể thay đổi, tùy thuộc vào cá nhân và hoàn cảnh.
Lý thuyết ERG có ba điểm khác biệt quan trọng khi so sánh với lý thuyết của Maslow:
- Con người có thể được thúc đẩy bởi nhiều nhu cầu cùng một lúc. Không nhất thiết phải là một tiến trình nghiêm ngặt từ cấp độ này đến cấp độ khác.
- Nhu cầu khác nhau đối với mỗi người sẽ thay đổi khi hoàn cảnh thay đổi. Một số người có thể đặt một giá trị cao sự tăng trưởng so với các mối quan hệ ở những giai đoạn nhất định của cuộc sống của họ.
- Nếu thất bại khi theo đuổi nhu cầu ở cấp độ cao, người đó sẽ trở nên thất vọng, và quay trở lại theo đuổi cấp dưới cần một lần nữa.
Sử dụng thuyết ERG của Alderfer
Sự linh hoạt của ERG khiến nó rất thiết thực. Nó cho chúng ta biết rằng các nhà lãnh đạo không thể chỉ đáp ứng một nhu cầu cần thiết cho các cá nhân. Nhìn chung, các tổ chức phải cung cấp điều kiện làm việc tốt (nhu cầu tồn tại) cũng như khuyến khích các mối quan hệ làm việc tích cực (nhu cầu quan hệ), và cung cấp các cơ hội phát triển (nhu cầu tăng trưởng).
Nó cũng cho thấy rằng những thay đổi trong hoàn cảnh cá nhân của nhân viên sẽ có nghĩa là ưu tiên với công việc của họ có thể thay đổi. Một số việc như: đám hỉ, đám hiếu trong các gia đình, kết hôn hay ly hôn, hoặc các vấn đề sức khỏe sẽ gây ra sự thay đổi trong nhu cầu của một cá nhân và thay đổi yếu tố tạo động lực trong họ.
Ví dụ: Một người nào đó được thỏa mãn với công việc và các mối quan hệ sẽ tập trung vào phát triển cá nhân. Nhưng nếu người đó bất ngờ đối mặt ly hôn, nhu cầu thay đổi, và nhu cầu tồn tại sẽ được ưu tiên. Tất nhiên, điều này không có nghĩa rằng người đó bỏ đi sự cần thiết đối với các mối quan hệ hoặc phát triển hoàn toàn. Nhưng ưu tiên ngắn hạn và trung hạn thay đổi, và năng lượng của người đó sẽ chủ yếu là dành cho sự cần thiết phải đảm bảo tương lai cho bản thân, và gia đình.
Ngoài ra còn có một số người chỉ đơn giản là không phù hợp với khuôn mức thứ bậc.
Theo đuổi sự hài lòng của cá nhân (phát triển) có thể bắt gặp trong trường hợp của những người theo đuổi một nghề nghiệp, chẳng hạn như một đời sống tôn giáo, hoặc chọn để sống trong cảnh nghèo nàn để họ có thể làm việc như các nghệ sĩ.
Con đường này được thừa nhận trong mô hình ERG, vì nó cho phép hiểu nhu cầu của những người không theo con đường tuần tự từ nhu cầu sự tồn tại, đến nhu cầu về các mối quan hê và nhu cầu phát triển
Thuyết X và thuyết Y của McGregor cũng phù hợp với thuyết ERG
- Người thuyết Y thường muốn theo đuổi sự tăng trưởng và phát triển cá nhân.
- Người thuyết X không có động lực tự thân mà dựa vào “củ cà rốt và cây gậy” làm động lực. Bạn có thể rất bực bội khi quản lý một người thuyết X, tuy nhiên, nếu sử dụng thuyết ERG như một hướng dẫn, bạn sẽ bắt được sóng xem nhu cầu thực sự của họ là gì từ đó thúc đẩy hiệu suất làm việc của họ.
- Là một nhà lãnh đạo, bạn phải tìm những gì nhân viên bị tác động và động lực làm việc của họ.
Cuối cùng, “thất vọng – hồi quy” có những ứng dụng thú vị: Nếu nơi làm việc của bạn không có đủ cơ hội hay thách thức để đáp ứng nhu cầu phát triển của thành viên trong nhóm, họ sẽ thất vọng. Họ sẽ bắt đầu tìm kiếm để đáp ứng nhu cầu thấp hơn để bù đắp cho sự thất vọng này. Điều này có thể có nghĩa là họ thoái xuống các nhu cầu liên quan và tìm kiếm những điều kiện làm việc linh động cho phép họ có thêm thời gian nhàn rỗi. Hoặc họ có thể đặt một ưu tiên mới vào nhu cầu tồn tại, và bắt đầu đòi hỏi mức lương cao hơn, lợi ích tốt hơn, hoặc một kế hoạch hưu trí.
Là một nhà lãnh đạo, bạn cần phải nhận thức được yếu tố này. Nếu không chuẩn bị hoặc không có khả năng đáp ứng nhu cầu cấp cao hơn, thì chiến lược của bạn để thu hút cán bộ, duy trì động lực có lẽ nên tập trung vào nhu cầu của cấp thấp hơn.
Những cuộc nói chuyện thường xuyên sẽ giúp bạn có cái nhìn sâu sắc về nhu cầu của nhân viên. Thách thức của bạn là để tìm ra những gì bạn có thể làm để đáp ứng cho họ.
Những điểm chính
Thuyết ERG giúp bạn tìm ra cách tốt nhất để thúc đẩy nhân viên. Trong khi có những mức độ cần thiết khác nhau (như với hệ thống phân cấp của Maslow), thì những nhu cầu ưu tiên sẽ liên tục thay đổi. Bạn nên nhớ rằng không phải ai cũng được thúc đẩy bởi những điều tương tự.
Áp dụng trong cuộc sống của bạn
Hãy suy nghĩ về các mức nhu cầu hiện tại của bạn. Nhu cầu nào đang được thỏa mãn thông qua công việc hiện tại? Những gì bạn có thể làm để đảm bảo rằng các nhu cầu của mình tiếp tục được đáp ứng?
Hãy chú ý đến các yếu tố “thất vọng – hồi quy” tại nơi làm việc. Định kỳ khảo sát sự phát triển, mối quan hệ, và cơ hội phát triển mà bạn cung cấp và đảm bảo rằng chúng được kết hợp tốt với nhu cầu của nhân viên và thực hiện thay đổi khi cần thiết.
