Cách khai thác Nguồn lực Quý hiếm của doanh nghiệp

Khi không ai khác có thể sử dụng, Tài nguyên của bạn trở nên quý hiếm.

Đôi khi, bạn tự hỏi:

Tại sao công ty mình hoạt động tốt hơn – hay tệ hơn – so với đối thủ cạnh tranh?
Kỹ năng của người lao động có đóng góp vào sự thành công của tổ chức?
Bằng sáng chế và bản quyền có đưa công ty tới vị trí chiến thắng?

Nhiều yếu tố tạo nên vị thế của công ty trên thị trường.

Mỗi doanh nghiệp đều có một bộ nguồn lực riêng – như: Con người, Quy trình, Tài sản vật chất và nhiều thứ khác… Đồng thời, cách doanh nghiệp khai thác và sử dụng các nguồn lực này cũng có thể là lý do chính dẫn tới sự thành công.

Bởi vậy,

Chúng ta cần đánh giá tiềm năng và hiệu quả của các nguồn lực, từ đó xây dựng lợi thế cạnh tranh cho doanh nghiệp. Kỹ thuật phân tích VRIO có thể giúp bạn thực hiện việc này.

Mục lục

Các tham số VRIO

VRIO viết tắt của:

Value – Giá trị.
Rarity – Hiếm có.
Inimitability – Không thể bắt chước.
Organization – Tổ chức khai thác.

Nguồn lực có giá trị, hiếm có và không thể bắt chước – là những yếu tố đóng góp nhiều nhất vào thành công của doanh nghiệp. Bạn cần khai thác và tận dụng tối đa; Cũng như bảo vệ và nâng cao sự hiếm có của chúng!

Khám phá từng yếu tố chi tiết hơn.

Giá trị

Nguồn lực có Giá trị là những yếu tố đóng góp lớn nhất vào thành công của doanh nghiệp. Chúng giúp bạn giảm chi phí hoặc tăng doanh thu, hay – lý tưởng nhất – là cả hai.

Ví dụ nguồn lực có Giá trị như:

Một hình ảnh thương hiệu phổ biến.
Một lực lượng lao động có năng suất cao.
Một sản phẩm có sức hút người mua.
Hay một quy trình sản xuất tuyệt hảo – không có sản phẩm lỗi.
…

Hiếm có

Một nguồn lực trở nên hiếm hoi nếu không ai khác – hoặc rất ít người khác – cũng có nó.

Ví dụ nguồn lực hiếm có:

Một nhà nghiên cứu tài giỏi làm việc cho bạn;
Một nguồn cung cấp mà không mở cửa cho đối thủ cạnh tranh;
Một sản phẩm hoặc thương hiệu mà khách hàng trung thành;
hoặc thuê được các vị trí bán lẻ chính ở mọi thị trấn.
…

Không thể bắt chước

Đây là bước tiến xa hơn của ” nguồn lực hiếm có”. Khi mà “nguồn lực hiếm có” của bạn không thể bị bắt chước hoặc sao chép một cách dễ dàng và chỉ có một số rất ít sản phẩm thay thế cho chúng.

Đánh giá để xếp vào nhóm nguồn lực này khá khó. Bởi vì theo thời gian, cuối cùng thì rồi nó cũng bị sao chép.

Bằng sáng chế và bản quyền có thể ngăn chặn việc sao chép trong một số năm nhất định và giấy phép có thể cho phép bạn sử dụng độc quyền tài nguyên trong một khoảng thời gian. Tuy nhiên, về lâu dài, rất khó để giữ vị trí thị trường độc nhất của một sản phẩm, đặc biệt là khi bảo vệ sở hữu trí tuệ hết hạn.

Tổ chức khai thác

Đây là cách mà doanh nghiệp sử dụng các nguồn lực hiếm có.

Các hệ thống quản lý nội bộ, quy trình kinh doanh và nhân viên phải tập trung khai thác những tài nguyên này, nhằm tối đa hóa lợi ích của chúng cho tổ chức.

Một doanh nghiệp có cấu trúc hợp lý sẽ tận dụng được tối đa các nguồn lực chính và cuối cùng là tăng lợi nhuận trung và dài hạn.

Ghi chú:

Nguồn lực quý hiếm nhất của doanh nghiệp chính là nguồn lực sở hữu cả 4 thuộc tính VRIO.

Bây giờ,

Làm thế nào bạn có thể khai thác tối đa nguồn lực quý hiếm?

Bước 1: Xác định đâu là nguồn lực quý hiếm của doanh nghiệp?

Rà soát xem nguồn lực (tài nguyên và tài sản) nào: Có giá trị, Hiếm, Không thể bắt chước hoặc khả năng Tổ chức khai thác.

Sử dụng checklist dưới đây giúp bạn dễ làm hơn:

Checklist nguồn lực Giá trị

Brainstorming các tài sản hiện tại hoặc có tiềm năng mang lại lợi ích lớn nhất cho tổ chức. Mặc dù định nghĩa “giá trị” sẽ tùy thuộc vào tình huống cụ thể, nhưng các câu hỏi sau đây có thể giúp ích:

Bạn có tài nguyên nào nâng cao hiệu quả của một quá trình quan trọng?
Bạn có tài nguyên giúp tạo ra sản phẩm mới đáp ứng nhu cầu của khách hàng?
Bạn có tiếp cận với các nguyên vật liệu có giá trị hay các vật tư khác?
Bạn đã đầu tư vào máy móc, hệ thống CNTT hay các tài sản vật lý khác cho phép bạn tạo ra giá trị?
Bạn có sản phẩm, dịch vụ hoặc thương hiệu mà khách hàng tuyệt đối trung thành như trung tâm dịch vụ 24/7, dịch vụ hậu mãi, dịch vụ sau bán,…?
“Giá trị” của tài nguyên mới nhất là bao lâu? Hãy nhớ sở thích và thị hiếu của khách hàng thay đổi theo thời gian.
Lợi ích của tài nguyên lớn hơn chi phí để duy trì nó?

Mẹo:

Điều quan trọng là bạn tập trung vào những tài nguyên có tiềm năng đóng góp vào lợi nhuận của tổ chức. Có thể tổ chức bạn có tài sản có vẻ có giá trị nhưng nếu “giá trị” này không thể trở thành tiền mặt hoặc các kết quả đầu ra có liên quan khác, thì chúng thực sự không có giá trị, ít nhất theo nghĩa của bài viết này.

Ví dụ, một đội có kỹ năng cao trong việc thiết kế các hệ thống máy tính lớn sẽ là một tài sản quý giá cách đây 20 năm, nhưng nhu cầu về loại hệ thống này ngày nay đã giảm đi, nhóm nghiên cứu này là một tài sản ít có giá trị hơn.

Checklist độ hiếm

Đối với các tài sản có giá trị được xác định ở trên, hãy xác định những tài sản quý hiếm. Một lần nữa, cách bạn đo lường điều này sẽ tùy thuộc vào tình huống của bạn, nhưng những câu hỏi sau đây có thể giúp ích:

Tài nguyên này sẽ còn hiếm hoặc độc đáo trong bao lâu?
Tài nguyên này chỉ có sẵn cho công ty bạn và không có cho đối thủ cạnh tranh?
Liệu các đối thủ cạnh tranh có thể có được nguồn tài nguyên này sớm?

Checklist nguồn lực Không thể bắt chước

Lấy danh sách các tài nguyên có giá trị cũng rất hiếm và xác định xem có thể dễ dàng sao chép hay không. Sử dụng các câu hỏi sau để giúp bạn:

Đối thủ có dễ dàng sao chép?
Có thể dễ dàng thay thế mà đối thủ cạnh tranh có thể sử dụng?
Nếu sản phẩm thay thế có sẵn, chúng có cùng một mức độ hài lòng và lòng trung thành với khách hàng?
Những người mới tham gia vào thị trường có thể phát triển sản phẩm tốt hơn hoặc rẻ hơn có thể thay thế sản phẩm của bạn?

Checklist khả năng Tổ chức khai thác

Cuối cùng, xác định xem tổ chức bạn có cấu trúc thích hợp để khai thác tập hợp các nguồn tài nguyên có giá trị, hiếm và không bắt chước này hay không:

Bạn có đúng loại lực lượng lao động để tận dụng tối đa những tài sản này? Các gói bồi thường của bạn có thu hút và giữ lại người bạn cần?
Cơ cấu quản lý có phù hợp? Ví dụ: nếu bạn dựa vào sự đổi mới để tạo ra tính hiếm hoi, bạn có hệ thống nào để đưa ý tưởng mới ra thị trường một cách nhanh chóng?
Hệ thống có hỗ trợ văn phòng, chẳng hạn như quá trình bán hàng và tài chính, có thể hỗ trợ các nguồn lực chính?

Bước 2: Xây dựng phương án sử dụng và khai thác nguồn lực quý hiếm.

Sau khi xác định được các nguồn lực chính, bạn cần nghĩ xem cần làm gì để bảo vệ chúng và bạn có thể làm gì để tận dụng chúng tốt hơn? Sử dụng những câu hỏi sau giúp bạn tìm ra cách thực hiện việc này?

Công ty của bạn có tập trung đúng cách vào nguồn lực?
Bạn có thể sử dụng tốt hơn nguồn lực hoặc sử dụng nó để tạo nhiều doanh thu hơn? Nếu vậy, làm thế nào?
Làm thế nào bạn có thể mở rộng giá trị, độ hiếm hay tính không thể bắt chước hơn nữa trong tương lai?
Làm thế nào bạn có thể bảo vệ tài nguyên để nó không bị hư hỏng hoặc bị đánh cắp hoặc giá trị, độ hiếm và tình không thể bắt chước của chúng không bị xuống cấp?
Làm thế nào bạn có thể tích hợp tốt hơn tài nguyên vào các quy trình, marketing, quản lý hay các chức năng khác của tổ chức?
Tổ chức có ưu tiên sản phẩm và dịch vụ mà sử dụng các nguồn lực then chốt khi đầu tư vào nghiên cứu và phát triển, các nguồn lực sản xuất hoặc bán hàng và marketing?
Bộ phận bán hàng và marketing của bạn có dựa trên USP, mà xuất phát từ sản phẩm, dịch vụ có giá trị cho khách hàng?
Năng lực cốt lõi mà tổ chức bạn tập trung vào phù hợp với các tài nguyên và tài sản chủ chốt được xác định là có giá trị, hiếm hoi và không bắt chước được?

Mẹo:

Nếu thích cách tiếp cận này, bạn cũng có thể thấy bài viết Phân tích 5 yếu tố cạnh tranh của Michael Porter hữu ích.

Những điểm chính

Phân tích VRIO giúp bạn đánh giá các nguồn lực quan trọng có đóng góp vào vị thế của doanh nghiệp trên thị trường. Các nguồn tài nguyên có Giá trị, Hiếm có, Không thể bắt chước và khả năng Tổ chức khai thác sẽ đóng góp phần lớn vào thành công của doanh nghiệp; Do đó cần phải được nuôi dưỡng và khai thác một cách trọn vẹn.

Blog