Đàm phán các thương vụ đầu tư bạc tỷ đem lại cho bạn rất nhiều kinh nghiệm. Hãy xem thương vụ trong video và đọc 7 bài học quan trọng dưới đây, bạn sẽ thấy:
Mục lục
1. Chuẩn bị ở nhà
“Chuẩn bị” không chỉ dừng lại ở việc tìm hiểu về các nhà đầu tư trên Google. Tiến xa hơn những thông tin cơ bản và tiến hành nghiên cứu sâu hơn, tìm hiểu về họ và các hoạt động kinh doanh trong và ngoài của họ. Sự chuẩn bị này giúp bạn đánh giá giá trị mỗi nhà đầu tư mang tới trong cả ngắn hạn và dài hạn.
Nếu xem Shark Tank Mỹ bạn sẽ biết được hầu hết người chơi đều làm điều này. Mỗi doanh nhân – người chơi đều biết mối quan tâm, sở thích và không thích… của các Shark.
Một cách hay để tìm hiểu sâu về các nhà đầu tư tiềm năng là nghiên cứu đối tác và cộng sự của họ. Tìm hiểu những người họ làm việc cùng, cũng như công ty mà họ đã đầu tư và xem bạn có thể kết hợp nó trong câu chuyện của mình.
2. Nhận thức rõ mọi thứ không phải chỉ vì tiền
Tiền không phải yếu tố duy nhất để lựa chọn nhà đầu tư. Mạng lưới và kinh nghiệm ngành nghề của các nhà đầu tư cũng không kém phần quan trọng.
Khi xem xét lời đề nghị từ các Shark, không chỉ quan tâm tới số tiền Shark đầu tư cho bạn là bao nhiêu và chiếm bao nhiêu % cổ phần. Nó còn là mối quan hệ của các Shark sẽ giúp bạn thế nào. Ai là người mới làm bạn tăng thêm giá trị trong dài hạn.
Trong một tập Shark Tank Mỹ, khi Alashe Nelson của EzVip, một trang web cho phép mọi người mua vé trước sự kiện, phải lựa chọn giữa 2 offer từ các Shark: một từ Daymond John và Mark Cuban với 150.000 đô la Mỹ cho 30% với sự hỗ trợ của một nghệ sĩ danh tiếng là gương mặt thương hệu, còn người kia là từ Robert Herjavec và Kevin O’Leary với giá 150.000 đô la cho 20%.
Alashe đã quyết định tiếp tục với đề nghị đầu tiên, vì anh ta biết mối quan hệ của Daymond và Mark có thể làm tăng thêm giá trị cho việc kinh doanh của anh ta trong thời gian dài. Và có vẻ như anh đã có quyết định đúng đắn. EzVip nhận được rất nhiều lực kéo, và bây giờ được hỗ trợ bởi nghệ sĩ Pitbull. Daymond đã nói rằng đó là một trong những thỏa thuận tốt nhất anh đưa ra trong show này.
3. Xác định mức thấp nhất bạn sẵn sàng cho đi (giới hạn của bạn)
Trước khi tham gia đàm phán, bạn nên biết rõ công ty bạn sẵn lòng cho đi bao nhiêu. Nó cho phép bạn đưa ra quyết định và phản ứng với các con số so với cảm xúc.
Nhiều thương vụ mà người chơi đi ra ngoài một vài phút, suy nghĩ về các deal, chỉ khi trở lại và các shark đã cấu trúc lại offer của mình hoặc thu hồi lại.
Biết được mức thấp nhất bạn sẽ chấp nhận sẽ cho phép bạn đứng vững trong quá tình đàm phán và không cho đi quá nhiều công ty của mình.
4. Đầu tư còn là về con người, không chỉ công ty
Khi bước vào một cuộc đàm phán, không chỉ “pitching” doanh nghiệp bạn, mà bạn còn “pitching” bản thân mình. Bạn có thể có một sản phẩm tuyệt vời, nhưng bạn khó làm việc cùng người khác, bạn khó có thể tìm được một nhà đầu tư sẵn sàng đưa ra offer cho bạn.
Vì vậy, cho họ thấy những phẩm chất tốt nhất của bạn. Thuyết phục họ rằng bạn đáng để đầu tư.
5. Giữ bình tĩnh
Nhà đầu tư và người chơi bất đồng trong đàm phán là chuyện bình thường.
Một số người chơi lúng túng khi bị hỏi về quy mô thị trường, chiến lược giá… hoặc khi các Shark không đồng ý với tầm nhìn của họ – từ đó họ mất bình tĩnh và thất bại.
6. Đừng tham lam khi bỏ qua thỏa thuận hợp lý
Hãy nhớ câu thành ngữ “Thả mồi bắt bóng”, tức hãy trân trọng những gì mình đang có thay vì chê bai và đi theo thứ xa xỉ một cách mù quáng. Nguyên tắc cũng tương tự với đàm phán.
Khi một nhà đầu tư đưa ra cho bạn một lời đề nghị hợp lý (hoặc chính xác như điều bạn yêu cầu), lưỡng lự hay cố gắng lấy nhiều hơn nữa có thể không hữu ích. Bạn có thể mất nhà đầu tư tiềm năng và kết thúc một thỏa thuận.
Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa bạn nhảy vào chấp nhận lời đề nghị đầu tiên nhận được. Nhưng nếu bạn có một offer hoàn hảo trong tay và đó là điều mà nhà đầu tư muốn, bạn nên nghiêm túc xem xét nó.
7. Biết bạn sẽ không bao giờ rời đi mà không nhận được gì
Đàm phán với các nhà đầu tư không bao giờ là một sự lãng phí thời gian. Ngay cả khi bạn không đạt được thỏa thuận, bạn không về tay không. Các nhà đầu tư đặt ra những câu hỏi tuyệt vời và thường thách thức bạn suy nghĩ về doanh nghiệp của mình, vượt ra ngoài những gì bạn từng nghĩ đến – những hiểu biết sâu sắc và lời khuyên bạn có được trong quá trình đàm phán rất giá trị.
Đừng chỉ bước vào cuộc đàm phán với mục đích duy nhất là có được một khoản đầu tư, mà còn tới đó để học hỏi. Hãy nghĩ thoáng ra. Đặt câu hỏi. Nghĩ tới những điều các Shark nói, chúng có nghĩa gì, áp dụng chúng cho doanh nghiệp của bạn.
Nhiều người chơi thất bại khi thỏa thuận với các Shark, nhưng sau đó họ vẫn thành công, bởi vì họ biết cách đưa lời khuyên vào hành động. Hãy nhớ, có thể bạn rời đi mà không có tiền, nhưng sẽ không bao giờ rời khỏi một cuộc đàm phán mà không học được gì.
Tóm tắt
Để có một buổi đàm phán thành công với Shark Tank nói riêng và đàm phán trong kinh doanh nói chung, bạn có thể xem xét 7 mẹo dưới đây:
- Chuẩn bị ở nhà
- Nhận thức rõ mọi thứ không phải chỉ vì tiền
- Xác định xem mức thấp bạn sẵn sàng cho đi (giới hạn của bạn)
- Đầu tư còn là về con người, không chỉ công ty
- Giữ bình tĩnh
- Đừng tham lam khi bỏ qua thỏa thuận hợp lý
- Biết bạn sẽ không bao giờ rời đi mà không có gì
