Hiểu được các yếu tố cạnh tranh để tối đa hóa lợi nhuận.
Học cách phân tích sức mạnh cạnh tranh.
5 yếu tố của Porter là một công cụ đơn giản nhưng mạnh mẽ, giúp bạn hiểu được khả năng cạnh tranh trong môi trường doanh nghiệp và xác định lợi nhuận tiềm năng theo chiến lược của bạn.
Nó rất hữu ích, bởi, khi bạn hiểu các lực lượng trong môi trường hay trong thị trường mà có thể ảnh hưởng tới khả năng sinh lợi, bạn có thể điều chỉnh chiến lược của mình cho phù hợp. Ví dụ: bạn có thể tận dụng lợi thế của một vị trí mạnh hoặc cải thiện một yếu tố yếu và tránh sai trong tương lai.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá mỗi yếu tố cạnh tranh của Porter. Xem chúng có thể giúp bạn phân tích điểm mạnh và điểm yếu vị trí của bạn như thế nào và tác động tới lợi nhuận dài hạn của bạn ra sao.
Mục lục
Hiểu được năm lực lượng cạnh tranh của Porter
Công cụ này được tạo ra bởi giáo sư Michael Porter, Harvard Business School, phân tích sự hấp dẫn của ngành công nghiệp và khả năng sinh lợi. Kể từ khi nó được công bố vào năm 1979, nó đã trở thành một trong những công cụ chiến lược phổ biến và được đánh giá cao nhất.
Porter thừa nhận, các tổ chức có thể theo dõi chặt chẽ đối thủ của họ, nhưng ông khuyến khích họ xem xét vượt ra ngoài hành động của đối thủ cạnh tranh và xem xét những yếu tố khác có thể tác động đến môi trường kinh doanh. Ông đã xác định 5 yếu tố tạo nên môi trường cạnh tranh và có thể làm giảm lợi nhuận của bạn. Chúng là:
1. Đối thủ cạnh tranh
Nó xem xét số lượng và thế mạnh của đối thủ cạnh tranh.
- Bạn có bao nhiêu đối thủ?
- Họ là ai và chất lượng sản phẩm và dịch vụ của họ như thế nào so với của bạn?
Trường hợp cạnh tranh đang dữ dội, các công ty có thể thu hút khách hàng bằng cách giảm giá và bằng chiến dịch tiếp thị có ảnh hưởng lớn. Ngoài ra, ở các thị trường có nhiều đối thủ, nhà cung cấp và người mua có thể đi đến nơi khác nếu họ cảm thấy không nhận được nhiều ưu đãi từ bạn.
Mặt khác, nếu cạnh tranh ở mức tối thiểu và không ai khác đang làm những gì bạn làm, bạn sẽ có sức mạnh và lợi nhuận to lớn.
2. Quyền lực của nhà cung cấp
Nó được xác định bằng mức độ dễ dàng tăng giá của nhà cung cấp.
- Bạn có bao nhiêu nhà cung cấp tiềm năng?
- Sản phẩm hay dịch vụ mà họ cung cấp là duy nhất?
- Chi phí chuyển sang nhà cung cấp khác?
Bạn càng phải lựa chọn, bạn càng dễ dàng chuyển sang một phương án rẻ hơn. Nhưng càng có ít nhà cung cấp và càng cần sự giúp đỡ, vị trí của họ càng mạnh. Điều đó có thể ảnh hưởng đến lợi nhuận của bạn.
3. Quyền lực của người mua
Ở đây, hãy tự hỏi mình mức độ người mua dễ dàng đẩy giá của bạn xuống.
- Có bao nhiêu người mua?
- Đơn hàng của họ lớn thế nào?
- Họ phải tốn bao nhiêu để chuyển từ sản phẩm và dịch vụ của bạn sang đối thủ khác?
- Họ có đủ mạnh để đưa ra các điều khoản với bạn?
Khi bạn đối phó với chỉ một vài khách hàng hiểu biết, họ có nhiều quyền lực, nhưng sức mạnh của bạn tăng lên nếu bạn có nhiều khách hàng.
4. Nguy cơ bị thay thế
Nó đề cập đến khả năng khách hàng tìm ra cách khác để làm những gì bạn làm. Ví dụ: nếu bạn cung cấp một phần mềm độc đáo tự động hóa một quá trình quan trọng, mọi người có thể thay thế nó bằng cách thực hiện quá trình bằng tay hoặc bằng cách thuê ngoài nó. Một sự thay thế dễ dàng và rẻ tiền có thể làm suy yếu vị trí và đe dọa đến khả năng sinh lời của bạn.
5. Nguy cơ bị xâm nhập thị trường
Vị trí của bạn có thể bị ảnh hưởng bởi khả năng của đối thủ mới.
- Mức độ dễ dàng thâm nhập vào thị trường?
- Mức độ dễ dàng để có được một chỗ đứng trong thị trường hay trong ngành?
- Mất bao nhiêu tiền?
- Mức độ chặt chẽ ngành bạn quy định?
Nếu mất ít tiền và nỗ lực để thâm nhập vào thị trường và cạnh tranh hiệu quả hoặc nếu bạn có ít sự bảo vệ với công nghệ then chốt, thì đối thủ có thể nhanh chóng xâm nhập thị trường và làm suy yếu vị trí của bạn. Nếu bạn có rào cản mạnh mẽ và bền vững khi thâm nhập, bạn có thể duy trì một vị trí thuận lợi và tận dụng lợi thế của nó.
Nguồn: “How Competitive Forces Shape Strategy” của Michael E. Porter, Tháng 3 năm 1979.
Chú thích:
Theo Porter, 5 nhân tố này là những nguồn áp lực cạnh tranh chính trong một ngành công nghiệp. Ông nhấn mạnh tầm quan trọng của việc không nhầm lẫn nó tới các yếu tố lâu dài mà có thể thu hút sự chú ý của bạn, chẳng hạn như tỷ lệ tăng trưởng ngành, sự can thiệp của chính phủ và đổi mới công nghệ. Đây là những yếu tố tạm thời, trong khi 5 nhân tố là những phần thường trực trong cấu trúc ngành.
Sử dụng Công cụ
Để hiểu tình huống của bạn, hãy nhìn từng yếu tố, sau đó điền quan sát của bạn vào.
Brainstorming các yếu tố có liên quan tới thị trường hoặc tình huống của bạn và sau đó kiểm tra các yếu tố được liệt kê trong sơ đồ trên.
Tiếp theo, viết các yếu tố chính vào và tóm tắt kích thước và quy mô của các yếu tố trên biểu đồ. Một cách đơn giản để làm việc này là sử dụng dấu “+” đại diện cho yếu tố vừa phải ủng hộ hoặc dấu “-” thể hiện yếu tố vừa phải vừa chống lại bạn. Sử dụng “+ +” thể hiện yếu tố mạnh mẽ ủng hộ hoặc “–” thể hiện yếu tố chống lại mạnh mẽ. Đối với yếu tố trung cập, bạn có thể sử dụng “o”. Bạn sẽ thấy rõ hơn trong ví dụ dưới đây.
Cuối cùng, hãy nhìn vào tình huống, bằng cách sử dụng phân tích này và suy nghĩ xem nó ảnh hưởng thế nào đến bạn. Lưu ý, vài tình huống hoàn hảo – tuy nhiên, xem xét mọi thứ theo cách này giúp bạn nghĩ tới những việc bạn có thể thay đổi để cải thiện vị trí ngành nghề và tăng khả năng sinh lời của bạn với mỗi yếu tố cạnh tranh.
Hơn nữa, nếu bạn thấy mình ở vị trí yếu kém về cấu trúc, công cụ này sẽ giúp bạn nghĩ xem bạn có thể làm gì để chuyển sang một thế mạnh.
Ví dụ về 5 yếu tố cạnh tranh của Porter
Martin Johnson quyết định thay đổi sự nghiệp và trở thành một nông dân – anh ta luôn yêu nông thôn và muốn có một công việc mà anh ta có thể làm sếp của chính mình. Anh ta tạo phân tích 5 yếu tố cạnh tranh của Porter.
Hình 2 – Ví dụ 5 yếu tố cạnh tranh của Porter: Mua một trang trại
Mối lo lắng anh ta tìm thấy:
- Nguy cơ thâm nhập thị trường khá cao. Nếu bất cứ ai trông như thể họ đang tạo ra lợi nhuận bền vững, đối thủ cạnh tranh mới có thể bước vào ngành này một cách dễ dàng, giảm lợi nhuận.
- Đối thủ cạnh tranh lớn. Nếu ai đó tăng giá, họ sẽ nhanh chóng bị đánh úp. Cạnh tranh gay gắt sẽ gây sức ép lên giá mạnh.
- Quyền lực của người mua lớn, một lần nữa cho thấy áp lực giảm giá mạnh.
- Có một số mối đe dọa thay thế.
Trừ khi Martin có thể tìm ra một cách để thay đổi tình huống này, đây có vẻ là một ngành rất khó khăn để tồn tại. Có lẽ anh ta sẽ cần chuyên môn hóa trong một khu vực thị trường được bảo vệ khỏi một số lực lượng này hoặc tìm một doanh nghiệp liên quan mà có vị trí mạnh hơn.
Những điểm chính
5 yếu tố cạnh tranh của Porter là một công cụ quan trọng, giúp bạn hiểu được các yếu tố hình thành nên sự cạnh tranh trong một ngành. Nó cũng hữu ích giúp bạn điều chỉnh chiến lược của mình phù hợp với môi trường cạnh tranh và để cải thiện lợi nhuận tiềm năng.
Nó hoạt động bằng cách xem xét lần lượt 5 yếu tố ảnh hưởng tới cạnh tranh.
- Quyền lực nhà cung cấp: khả năng nhà cung cấp tăng giá đầu vào
- Quyền lực người mua: khả năng người mua giảm giá
- Đối thủ cạnh tranh: mức độ cạnh tranh trong ngành
- Mối đe dọa thay thế: mức độ sản phẩm và dịch vụ khác được sử dụng thay cho sản phẩm của bạn
- Mối đe dọa gia nhập thị trường: mức độ dễ dàng gia nhập thị trường của đối thủ cạnh tranh nếu họ nhận thấy bạn đang có lợi nhuận tốt (và sau đó giảm giá xuống).
Bằng cách xem xét tác động của mỗi yếu tố tới bạn và xác định điểm mạnh và định hướng của nó, bạn có thể nhanh chóng đánh giá vị trí của mình.
Sau đó bạn có thể xem xét thay đổi chiến lược, đem lại lợi nhuận lâu dài.
